دانشنامه مشاهیر نی‌ریز

شرح احوال سید یوسف حسینى نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید یوسف حسینی نیریزی(فرزند سید نورالدین) »
سید یوسف حسینی نی‌ریزی، فرزند سید نورالدین حسینی، از ساداتِ خاندانِ سید جلال‌الدین عبدالله و از نوادگانِ سید قطب‌الدین محمد نی‌ریزی که در سده سیزده و اوایل سده چهارده هجری قمری می‌زیسته است. او از خوشنویسان و دانشمندانِ عصر خود و برادرِ کوچک‌تر میر شهاب‌الدین نی‌ریزی بود. سید یوسف در نی‌ریز در خانواده‌ای اهل علم و هنر و عرفان دیده به جهان گشود و پس از کسب تحصیلات مقدماتی، برای تکمیل اندوخته‌های خود رهسپار شیراز شد و در مدرسه حکیم به فراگیری...

در مدح و ستایش پیامبر اکرم (ص)-(اثر شهاب نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » شاعران و سخنوران نیریز » شهاب نیریزی » آثار شهاب نیریزی » قصاید »
گشت جهان روشن ز جمال محمّد(ص)            خیره شد آفاق در کمال محمّد ماه فلک را فروغ و منزلتى نیست                در خم ابروى چون هلال محمّد مهر فروزان که نور بخش جهانى است          سایه نشینى است در ظلال محمّد آنچه در این عالم است و عالم بالا                  نیست بجز نقشه خیال محمّد سرو چمن گو به خود مبال که...

شرح احوال و زندگانی جمال الدین محمود نیریزی
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » جمال الدین محمود نیریزی(محمود بن محمد بن محمود) »
      جمال الدین محمود بن محمد بن محمود نیریزى، دانشمند و فیلسوف نامدار فارس در سده 9 - 10 ق. / 15 - 16 م. بود.      در تذکره‏ ها و کتب تراجم، بیشتر با نسبت «شیرازى» از او یاد شده  و مؤلّف هفت اقلیم، نام او را ذیل شیراز آورده است.  امّا جمال الدین محمود، خود در مقدّمه آثارش، نسبت نیریزى را در ادامه نامش ذکر کرده است.  علاوه بر آن، بیشتر منابع کتاب شناسى نیز نسبت نیریزى...

شرح احوال و زندگانی سید محمد جعفر نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » سید محمد جعفر نیریزی(فرزند ابوالحسن حسینی) »
     سید محمد جعفر فرزند ابوالحسن حسینى، از خوشنویسان و روحانیان نیریز است که در سده سیزدهم هجرى قمرى مى‌‌‌‌زیست. او از خاندانِ سیدجلال‌‌‌‌الدین عبداللّه و از نوادگانِ سیدقطب‌‌‌‌الدین نیریزى و پسر عموى سیدنورالدین «میرزابزرگ» بود و به سبب ازدواج با زنى از اهل ده چاه، اغلب در آنجا سکونت داشت. حسن شهرت او به شیخ محمد حسن سیرجانى ملقب به پیغمبر دزدان نیز رسید و شیخ محمد حسن در نامه‌‌‌‌اى که خطاب به او نوشته، او را...

معرفی میرزا احمد نیریزی
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » میرزا احمد نیریزی(فرزند شمس الدین محمد) »
 میرزا احمد فرزند  شمس ‏الدین محمد، معروف به میرزا احمد نیریزى یا میراحمد نیریزى، تواناترین و نامدارترین خوشنویس قلم نسخ ایران که در اواخر دوره صفویه مى‏زیسته است.      او را «استاد الاساتید» ، «اعجوبه زمان»، و «نادره دوران»  خوانده و آخرین کسى دانسته ‏اند که در ایران در خط نسخ ید بیضا مى‏ نموده و پس از او در حسن خط نسخ تاکنون کسى به میدان اشتهار پا ننهاده است . با وجود شهرت فراگیر میرزا احمد -...

رساله فی سمت القبله(اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
   ابن‏ ندیم از این اثر با عنوان «کتاب سمت القبله» یاد کرده است . از این رساله نسخه خطى به شماره 17 / 2457 در کتابخانه ملى پاریس موجود است . کارل شوى این رساله را به همراه ترجمه و شرح آن به چاپ رسانده است .     این اثر، جدولى را که طول و عرض جغرافیایى و انحراف قبله بیش از صد منطقه از سرزمین اسلامى را بیان داشته، دربر دارد. این جدول بعدها به وسیله ابن...

رساله فى احداث الجوّ (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
ابن ‏ندیم این اثر را نام برده و گفته است: «الّفه للمعتضد ». قفطى نیز در تاریخ الحکماء همان مطلب ابن ‏ندیم را تکرار کرده است . به تبع ابن‏ ندیم دیگران نیز گفته ‏اند که ابوالعباس نیریزى این اثر را براى معتضد نگاشت ، امّا همچنان که پیش از این اشاره شد، با توجه به آغاز این رساله به نظر مى‏ رسد که آن را جهت یکى از وزرا نوشته است:      آغاز: بسمله، رساله للنیریزى فى احداث...

کتاب فى العمل بالاسطرلاب الکروى (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 در منابع متقدم از این اثر نامى به میان نیامده است. امّا مستشرقان از جمله سیمون و سارتن به معرفى آن پرداخته‏ اند. به گفته جورج سارتن در کتاب مقدمه بر تاریخ علم، ابوالعباس نیریزى این اثر را استادانه نوشته و بهترین کتابى است که مسلمانان درباره اسطرلاب کروى تألیف کرده‏ اند. این اثر شامل چهار فصل است: الف - مقدّمه تاریخى و انتقادى ؛ ب - شرح و توضیح درباره اسطرلاب کروى و برترى آن بر اسطرلاب...

شرح احوال عبدالحسین نیریزى
دانشنامه مشاهیر » کاتبان و خوشنویسان نیریز » عبدالحسین نیریزی(فرزند علی) »
    عبدالحسین نیریزى، فرزند على، از خوشنویسان قلم نسخ در سده سیزده هجرى قمرى است.      نسخه‏ اى از تحفه الزائر علامه محمدباقر مجلسى (متوفى 1110 یا 1111 ه . ق.) به قلم او در دست است.      تحفه الزائر: به قلم نسخ و تاریخ 1231 ه . ق.، عنوان ها با جوهر سرخ نوشته شده، بالاى برخى کلمات، خط سرخ کشیده شده و برگه اى اوّل و آخر فرسوده است. این اثر به شماره ردیف 1196 و شماره ثبت...

کتاب فى معرفه آلات یعرف بها ابعاد الاشیاء... (اثر ابوالعباس نیریزی)
دانشنامه مشاهیر » عالمان و عارفان نیریز » ابوالعباس نیریزی (فضل بن حاتم) » آثار ابوالعباس نیریزی »
 برخى از این کتاب با عنوان البراهین و تهیئه آلات بتبین فیها ابعاد الاشیاء و کتاب الاله التى یعرف بها بعد الاشیاء یاد کرده‏ اند . سزگین این اثر را دو اثر جداگانه یعنى: البراهین و تهیئه آلات ... دانسته و گفته است که عنوان اخیر، نام دیگر کتاب فى معرفه آلات یعرف بها ... است . امّا ابن‏ ندیم به گونه ‏اى از این اثر یاد مى ‏کند  که گویى البراهین و تهیئه آلات ... عنوان یک...